ดูให้ดี! เราเป็นคนขี้งกหรือกำลังมีอาการ Chrometophobia กันแน่?!

สวัสดีเพื่อนพ้องน้องพี่ชาว Dek-D.com ทุกคนค่ะ เรื่องราวในวันนี้ พี่ณัชชาอยากชวนทุกคนมาทำความรู้จักกับ ‘Chrometophobia’ หรือ โรคกลัวเงิน (Fear of Money) รายละเอียดและวิธีการจัดการกับอาการกลัวนี้จะเป็นยังไง ลองมาดูกันค่ะ!

รู้จักกับ Chrometophobia พร้อมสาเหตุ

Chrometophobia เป็นอาการกลัวแบบไม่มีเหตุผลเกี่ยวกับการใช้จ่ายเงิน เป็นอาการทางจิตเวชชนิดหนึ่งใน specific phobia ที่จัดอยู่ในกลุ่มโรควิตกกังวล (anxiety disorder) โดยความกลัวนี้อาจจะรวมไปถึงของมีค่าอื่น ๆ อย่างทอง เพชร รถยนต์คันหรู สิ่งของและเครื่องประดับราคาแพงด้วยก็ได้

 เรายังไม่รู้ต้นตอของอาการที่แน่ชัด แต่ยังไงก็ตาม 3 สิ่งนี้อาจจะเป็นสาเหตุของ Chrometophobia (คุณหมอบอกว่าถึงไม่รู้สาเหตุก็สามารถรักษาได้)

1. พันธุกรรม: ใครที่คนในครอบครัวมีประวัติป่วยเป็นโรคทางจิตเวช ก็จะมีโอกาสเป็นโรค Phobia มากกว่าคนอื่น
2. เหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ: เวลามีอะไรมากระทบจิตใจมาก ๆ คนก็จะมีแนวโน้มที่จะป่วยเป็นโรคทางจิตเวช เช่น คนที่เคยประสบปัญหาทางการเงินหนัก ๆ ในอดีตก็มีโอกาสที่จะเป็นโรคกลัวเงิน เพราะกลัว ไม่อยากให้ความทุกข์แบบในอดีตเกิดขึ้นอีกครั้ง
3. OCD (โรคย้ำคิดย้ำทำ): คนที่ป่วยเป็นโรควิตกกังวลอย่าง OCD มีโอกาสเป็นโรคกลัวเงินได้ ถ้าเขาคิดหมกมุ่น/หลงใหลมากเกินไปในเรื่องเกี่ยวกับเงิน (สมองจะหยุดคิดถึงเรื่องเงินได้ยาก)

อาการของ Chrometophobia

 นักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์จะวินิจฉัยอาการ Chrometophobia ได้จากการพูดคุยสัมภาษณ์กับคนไข้ โดย Aimee Daramus นักจิตวิทยาคลินิกที่ได้รับใบอนุญาต บอกอาการของโรคกลัวเงินเอาไว้ว่า

1. กลัวมากที่จะต้องจ่ายเงินออกไป จนส่งผลกระทบกับชีวิต
2. มีอาการวิตกกังวลหรือแพนิค (Panic) เวลาที่จะต้องจ่ายเงินหรืออยู่ใกล้ชิดกับคนที่ใช้จ่ายฟุ่มเฟือย
3. หลีกเลี่ยงที่จะจ่ายเงินให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้

อาการของโรคนี้แสดงออกได้หลากหลายมากขึ้นอยู่กับแต่ละคน บางคนอาจจะนั่งนับเงินของตัวเองอยู่ซ้ำ ๆ เพื่อความมั่นใจว่ามันยังอยู่ บางคนอาจจะกลัวที่จะต้องจับ จัดการ หรือแม้แต่กลัวที่จะพูด/คิดถึงเรื่องเงิน

ผลกระทบจาก Chrometophobia

• อาจมีปัญหาสุขภาพ เนื่องจากหันไปทานอาหารขยะ (junk food) เพราะราคาถูก
• อาจจะไม่มีสังคมหรือคนรัก เพราะมันต้องใช้เงิน
• อาจทำสิ่งผิดกฎหมาย เนื่องจากไม่ยอมจ่ายบิลค่าน้ำค่าไฟ
• อาจมีสภาพความเป็นอยู่แย่ลง เนื่องจากไม่ยอมเสียเงินจ่ายค่าบำรุงซ่อมแซมบ้าน
• อาจจะไม่ยอมไปเที่ยว ไม่ยอมจ่ายเงินเพื่อซื้อสิ่งที่อยากได้ (แม้ว่าเงินที่เสียไปจะอยู่ในงบประมาณที่ตั้งไว้แล้ว)
• อาจจะไม่ยอมซื้อสิ่งของจำเป็นสำหรับการใช้ชีวิตประจำวัน

การวินิจฉัยว่าเป็นโรคกลัว; Phobia (ที่ไม่ใช่ความกลัว; Fear)

ความกลัวพบได้ทั่วไป แต่การกลัวจนกลายเป็น Phobia (โรคกลัว) ได้ แปลว่าอาการนั้นต้องส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต โรคกลัวเป็นอาการทางจิตเวชชนิดหนึ่ง โดย DHM-5 (ระบบการวินิจฉัยโรคของสมาคมจิตแพทย์อเมริกัน) บอกอาการไว้ 7 ข้อ ดังนี้

1. เป็นความกลัวที่มากเกินไปหรือไม่มีเหตุผลที่เกิดขึ้นกับวัตถุหรือสถาการณ์ที่เฉพาะเจาะจง (เช่น แมงมุม ความสูง)
2. เมื่อต้องเผชิญหน้ากับวัตถุหรือสถาการณ์ที่เฉพาะเจาะจงนั้น มักมีอาการกังวลหรือมีอาการ Panic attack ร่วมด้วย (ในเด็ก: อาการกังวลมักจะแสดงออกมาในรูปแบบของการร้องไห้/เกาะติด)
3. ตระหนักรู้ดีว่าปฏิกิริยาตอบสนองต่อความกลัวนั้นมันมากเกินไป แต่ไม่สามารถจัดการกับมันได้เลย
4. มีการพยายามหลีกเลี่ยงจากสิ่งที่ทำให้กลัวให้มากที่สุดเท่าที่ทำได้ หรืออดทนเผชิญหน้ากับมันด้วยความทุกข์และความกังวลมาก
5. ความกลัว ความวิตกกังวล ความทุกข์ พฤติกรรมหลีกเลี่ยงที่เกิดขึ้นนั้น เข้ามารบกวนความสามารถในการใช้ชีวิตประจำวันมาก ส่งผลกระทบต่องาน การเรียน ความสัมพันธ์ และอื่น ๆ
6. ความกลัวที่เกิดขึ้นต้องเป็นมาอย่างต่อเนื่องมากกว่า 6 เดือน
7. อาการและพฤติกรรมที่เกิดขึ้นต้องไม่ได้มีสาเหตุมาจากโรคทางจิตเวชชนิดอื่น

วิธีการรับมือและการรักษา

นอกจากรักษาด้วยการวิธีการทางจิตวิทยา (Psychotherapy) เช่น การทำจิตบำบัด CBT, Exposure Theory (การเผชิญหน้ากับความกลัวในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย) หรือ การจัดการกับความเครียดอย่างการนั่งสมาธิแล้ว นักจิตวิทยา Aimee Daramus แนะนำวิธีการรับมือกับโรคกลัวเงินไว้ว่า

• ให้คิดไว้เสมอว่า การปฏิเสธที่จะใช้เงินอาจจะทำให้เราต้องเสียเงินเพิ่มขึ้นในอนาคต เช่น ค่าซ่อมบ้าน ค่ารักษา (ยิ่งปล่อยให้มันเสียนาน ๆ มันยิ่งต้องใช้เงินซ่อมเยอะ) มันเป็นเรื่องสำคัญที่จะดูแลตัวเองและสภาพชีวิตความเป็นอยู่ให้ดีนะ
• ใช้แอปพลิเคชันช่วยจัดการกับค่าใช้จ่าย เราจะได้ไม่มีปัญหาจ่ายเงินเกินงบที่ตั้งไว้
• ตั้งค่าการตัดเงินในบัญชีออกไปแบบอัตโนมัติในเรื่องสำคัญ เช่น การจ่ายบิลค่าน้ำค่าไฟ หรือบิลอื่น ๆ ที่ทำให้เรามีอาการกังวล
• ให้เพื่อนสนิทหรือคนในครอบครัวช่วย

Chrometophobia เป็นโรคที่ต้องได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ เมื่อเป็นแล้วควรเข้ารับการรักษา การประหยัดอดออมเป็นเรื่องที่ดี แต่การประหยัดมากเกินไปจนไม่จ่ายอะไรเลยอาจเป็นปัญหาได้นะ เช่น มีสุขภาพ ความสัมพันธ์ หรือสภาพความเป็นอยู่ที่แย่ลง แล้วพบกันใหม่บทความหน้านะคะ ขอให้ทุกคนมีสุขภาพจิตและสุขภาพกายที่ดีค่ะ : )