“ยิ่งเครียด ยิ่งใช้เงิน” ระวังเพลินจนกระเป๋าแบน!

เวลาเจอกับสภาพความเครียดถาโถมเข้ามาในชีวิต เคยสังเกตมั้ยว่า “รู้สึกว่าเงินจะหายไปไวกว่าปกติ” เหมือนกระเป๋าตังค์รั่วเลย.. 

เรื่องของ “การใช้เงินซื้อความสุข” หลายคนน่าจะเคยได้ยินวลีนี้ผ่านหูมาบ้าง เวลารู้สึกไม่ดีกับเรื่องรอบตัว อกหัก ท้อใจ หรือรู้สึกแย่จากความเฮงซวยของโลกใบนี้ ก็รู้สึกว่าอยากจะซื้อโน่นซื้อนี่มาเป็นรางวัลให้ตนเอง อยากใช้เงินเพื่อทำให้ตัวเองคลายความเครียดมากมายพวกนั้นลงไปบ้าง ซึ่งต้องบอกตรงนี้เลยว่า  เรื่องนี้เป็นเรื่องที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน และวันนี้ “พี่แทนนี่” จะพามาทำความเข้าใจปรากฎการณ์นี้ไปด้วยกัน ว่ามันคืออะไรแน่ ไปดูกันเลย! 

“Retail Therapy” ยิ่งช้อป ยิ่งสุข

การช้อปปิ้ง หาซื้อสินค้าต่างๆ ตามห้างหรือช่องทางออนไลน์นั้น เป็นกิจวัตรทั่วไปที่เรามักทำเพื่อสร้างความสุขให้กับตนเอง ผ่านการเติมเต็มและสนองความต้องการส่วนบุคคล เป็นการให้รางวัลตนเองประเภทหนึ่ง

คำว่า “Retail Therapy” หรือแปลเป็นไทยตรงตัวว่า “การบำบัดด้วยการซื้อขาย” จึงถูกสร้างขึ้นมาเพื่อใช้อธิบายถึงพลังของการใช้เงิน ว่าสามารถช่วยทำให้ผู้คนมีความสุข มีอารมณ์ที่ดีขึ้นมาได้

การใช้เงิน ช่วยต้านความเศร้าได้จริง

เพราะการใช้จ่าย เป็นหนึ่งในวิธีคลายเครียดชั้นดี

ขึ้นชื่อว่าเป็น “การบำบัด” แล้วนั้น ย่อมหมายถึงการช่วยเหลือเยียวยาทางใจที่เกิดขึ้นตามมา เหมือนเวลาเราไปรับการนวดคลายปวดกล้ามเนื้อ หรือการบำบัดทางจิตใจเพื่อช่วยให้หายเศร้า โดยได้มีการวิจัยตีพิมพ์บนวารสารจิตวิทยาผู้บริโภค (Journal of Consumer Psychology) กล่าวไว้ว่า

รู้สึกถึงความเป็น “อิสระ”

ความรู้สึกเป็นอิสระ (Autonomy) นับเป็นจุดสำคัญที่ช่วยให้เราฟื้นฟูจากความเศร้าได้เป็นอย่างดี อธิบายก็เหมือนกับการได้ “ตามใจ” ตัวเองบ้าง ไม่เอาตัวเองไปขึ้นอยู่กับใครหรือสิ่งใด ซึ่งเวลาเราออกไปใช้จ่ายซื้อของนั้น ก็เป็นการตามใจตนเองประเภทหนึ่งและนี่เป็นเหตุว่า "ทำไมเราถึงได้รู้สึกดีจากการใช้เงิน"

เมื่อใดมีความสุข ก็ย่อมมีการ “เสพติด”

เมื่อใดที่เรามีความสุขกับการกระทำสักอย่างนึง สมองก็จะหลั่ง “โดปามีน” ที่เป็นสารแห่งความสุขออกมไหลเวียนทั่วร่างกาย ทำให้เรามีภาวะอารมณ์ที่ดี รู้สึกสบายใจขึ้นมาได้ ซึ่งในขณะเดียวกัน โดปามีนที่หลั่งออกมาบ่อยครั้งเท่าใด ร่างกายก็จะเข้าสู่ภาวะ “เสพติด” มากขึ้นเท่านั้น

การเสพติดการช้อปปิ้ง หรือ Oniomania คือภาวะที่เราไม่สามารถควบคุมการซื้อของตนเองได้ ซึ่งภาวะนี้มีแนวโน้มสูงขึ้นมาทุกๆ ปี ท่ามกลางเทคโนโลยีการซื้อของออนไลน์ที่เอื้อให้ผู้บริโภคซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้น

เมื่อเราค้นพบว่าการซื้อของคือความสุข นั้นหมายความว่า “ทุกครั้งที่คุณเศร้า คุณก็มีแนวโน้มจะซื้อของ” ไปเรื่อยๆ เพื่อให้ตนเองคงสภาวะความสุขเอาไว้ ซึ่งแน่นอนว่าเรื่องนี้มีผลกระทบต่อสภาพคล่องทางการเงินในกระเป๋าตังค์อย่างแน่นอน และอาจทำให้เกิดเป็นความทุกข์มากกว่าเดิมได้

ช้อปปิ้งไม่ได้ผิด แค่ต้อง “รู้ให้ทัน”

คำแนะนำจากพี่ก็คือ “ควรใช้จ่ายเงินอย่างระมัดระวัง” พยายามมองหาของที่อยากได้ในจำนวนที่พอประมาณ และอย่าลืมมองหาวิธีอื่นที่ช่วยเติมเต็มความสุขให้ตัวเองด้วยนะ ไม่ได้ห้ามซื้อของอะไร เพียงแต่ต้องเข้าใจและรู้เท่าทันตนเองเท่านั้นเอง!

----