แนะแนวเตรียมความพร้อม TCAS65 สู่ "คณะสาธารณสุขศาสตร์”

สวัสดีชาว Dek-D ที่น่ารักทุกคนค่ะ วันนี้พี่เมก้ามีแผนเตรียมพร้อมสอบ TCAS มาฝาก Dek65 กันอีกเช่นเคย คณะนี้เป็นอีกหนึ่งคณะที่มีสาขา/วิชาเอกให้เลือกเรียนหลากหลายมาก “สาธารณสุขศาสตร์” นั่นเอง น้องๆ ที่สนใจเรื่องของการสร้างเสริมและป้องกันสุขภาพ พลาดบทความนี้ไม่ได้เลย!  

เตรียมความพร้อม TCAS65 สู่คณะสาธารณสุขศาสตร์ 

คณะนี้เรียนอะไร

คณะสาธารณสุขศาสตร์เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์ วางแผน ป้องกันโรค และแก้ไขปัญหาสุขภาพของบุคคลเริ่มตั้งแต่ผู้คนใกล้ชิดอย่างครอบครัวไปจนถึงชุมชน เพื่อจะได้ส่งเสริมสุขภาพและสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับคนในสังคมอย่างยั่งยืน  

คณะสาธารณสุขศาสตร์ ส่วนใหญ่มีการแตกแขนงออกไปหลายสาขามาก แต่มหาวิทยาลัยบางแห่ง อาจเรียกเป็นสาขารวมว่า “สาธารณสุขศาสตร์” แล้วไปแยกวิชาเอกในภายหลังตอนชั้นปีสูง เช่น ม.มหิดล แบ่งวิชาเอกเป็น 5 สาขาคือ โภชนวิทยาและการกำหนดอาหาร วิทยาศาสตร์การอาหารเพื่อสุขภาพ วิทยาศาสตร์อนามัยและสิ่งแวดล้อม สุขศึกษาและส่งเสริมสุขภาพ อนามัยชุมชน เป็นต้น พี่เมก้าจะสรุปสั้นๆ ให้ว่า “สาขา/วิชาเอกของสาธารณสุขศาสตร์มีอะไรบ้างและเรียนอะไรกัน”  

สุขศึกษาและส่งเสริมสุขภาพ  เน้นประยุกต์ความรู้ทางสาธารณสุขร่วมกับการบริหารงานด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านสาธารณสุขเอง ด้านสังคมศาสตร์ หรือด้านจิตวิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เพื่อจะพัฒนาพฤติกรรมและให้คำปรึกษาด้านสุขภาพและสุขศึกษาได้  

การสร้างเสริมสุขภาพเชิงนวัตกรรม เน้นพัฒนาศักยภาพด้านการคิด การแก้ปัญหาเชิงระบบ และการพัฒนานวัตกรรม เพื่อให้มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ โดยเฉพาะการประเมินและติดตามสถานการณ์สถานะสุขภาพของประชากรในชุมชน มีการทำงานร่วมกับชุมชนและสหวิชาชีพ  

การดูแลและการจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ เน้นพัฒนาสมรรถนะและความเชี่ยวชาญในการดูแลและจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ ทั้งการส่งเสริมสุขภาพ การควบคุม/ป้องกันโรค การรักษาพยาบาลเบื้องต้น และการฟื้นฟูสุขภาพ เพื่อให้ตอบโจทย์กำลังคนด้านการดูแลผู้สูงอายุที่ยังขาดแคลน  

วิทยาศาสตร์อนามัยและสิ่งแวดล้อม/อนามัยสิ่งแวดล้อม เน้นจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อมให้อยู่ในสภาวะที่เหมาะสมกับคุณภาพชีวิตที่ดีของคนในเมืองและชนบท ผู้เรียนต้องสามารถวางแผน ประเมินผล และวิเคราะห์ควบคุมคุณภาพสิ่งแวดล้อมไม่ให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชาชน  

อนามัยชุมชน/การสาธารณสุขชุมชน เน้นการวิเคราะห์สถานการณ์อนามัยชุมชน ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาปัจจัยและสาเหตุของปัญหาสุขภาพ การเฝ้าระวังปัญหา วางแผนแก้ไข และพัฒนาระบบบริการอนามัยชุมชน มีการประเมินผลที่ชัดเจนเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน

อาชีวอนามัยและความปลอดภัย/สุขศาสตร์อุตสาหกรรมและความปลอดภัย เน้นการส่งเสริม ป้องกัน พัฒนา และควบคุมปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมการทำงานที่มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยและความปลอดภัยของผู้ประกอบอาชีพ  

โภชนวิทยาและการกำหนดอาหาร เน้นเรียนทักษะด้านโภชนาการ โภชนบำบัด และการกำหนดอาหารให้เหมาะสมกับการเจ็บป่วย ผู้เรียนจะสามารถให้คำแนะนำเกี่ยวกับอาหารได้ เพื่อจะได้ป้องกันหรือแก้ไขปัญหาโภชนาการ และทำให้ชุมชนมีภาวะโภชนาการที่ดี  

วิทยาศาสตร์การอาหารเพื่อสุขภาพ เน้นใช้ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์การอาหาร เพื่อวิเคราะห์ ประเมินคุณค่า และความปลอดภัยของอาหาร ตั้งแต่ขั้นตอนควบคุมการผลิต ตรวจวัดคุณภาพผลิตภัณฑ์ และพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารให้ได้มาตรฐาน  

คณะนี้เหมาะกับใคร

1. ใจรักวิทยาศาสตร์ เพราะคณะนี้ต้องผ่านการเรียนวิทย์แบบครอบคลุมรอบด้าน ไม่ว่าจะฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา เจอเนื้อหาเชิงลึกตั้งแต่ปี 1 ปีต่อๆ ไปก็เจอวิชาแนววิทย์สุขภาพล้วนๆ เตรียมตัวเตรียมใจไว้ให้ดีเลย
2. ไม่ทิ้งคณิตศาสตร์ อย่าเพิ่งโล่งใจว่าเน้นวิทยาศาสตร์แล้วจะลืมคณิตศาสตร์ได้ลงคอ เพราะสาธารณสุขยังต้องเรียนวิชาเลขอยู่ ส่วนใหญ่เจอ calculus และ stat แน่ๆ แว่วมาว่าความยากขั้นเทพและค่อนข้างทิ้งห่างจาก ม.ปลาย
3. ใจกว้าง สาธารณสุขค่อนข้างทำงานแบบทีมสหวิชาชีพ ลงชุมชนบ่อย ดังนั้น ต้องมีใจที่อยากจะช่วยทำประโยชน์เพื่อส่วนรวมและรับฟังความคิดเห็นผู้อื่น

คณะสาธารณสุขศาสตร์ มีสาขาอะไรบ้าง

• สาธารณสุขศาสตร์ (วท.บ. / ส.บ.)
• อนามัยชุมชน (สบ.)
• อนามัยสิ่งแวดล้อม (วท.บ.)
• อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (วท.บ.)
• การส่งเสริมสุขภาพ (วท.บ.)
• การสร้างเสริมสุขภาพเชิงนวัตกรรม (วท.บ.)
• สุขศึกษาและการส่งเสริมสุขภาพ (วท.บ.)
• สุขศาสตร์อุตสาหกรรมและความปลอดภัย (วท.บ.)
• การสาธารณสุขชุมชน (ส.บ.)
• โภชนศาสตร์ การกำหนดอาหาร และอาหารปลอดภัย (วท.บ.)
• การดูแลและการจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ (ส.บ.)

มหาวิทยาลัยที่เปิดสอนหลักสูตรสาธารณสุขศาสตร์

• ม.เกษตรศาสตร์ เฉลิมพระเกียรติ จ.สกลนคร (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.ขอนแก่น (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.พะเยา (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.ธรรมศาสตร์ (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.ธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.นเรศวร (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.มหิดล (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.มหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์ (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.มหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.บูรพา (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.มหาสารคาม (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.กาฬสินธุ์ (คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสุขภาพ)
• ม.เทคโนโลยีสุรนารี (คณะสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.ศรีนครินทรวิโรฒ (คณะพลศึกษา)
• ม.แม่ฟ้าหลวง (สำนักวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ)
• ม.วลัยลักษณ์ (สำนักวิชาสาธารณสุขศาสตร์)
• ม.อุบลราชธานี (วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข)
• ม.ทักษิณ (คณะวิทยาการสุขภาพและการกีฬา)
• กลุ่มมหาวิทยาลัยราชภัฏ เช่น มรภ.อุบลราชธานี (คณะสาธารณสุขศาสตร์) , มรภ.สวนสุนันทา (วิทยาลัยสหเวชศาสตร์) , มรภ.บ้านสมเด็จเจ้าพระยา (คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี) เป็นต้น
• กลุ่มมหาวิทยาลัยเอกชน เช่น ม.หัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ (คณะสาธารณสุขศาสตร์และสิ่งแวดล้อม) , ม.เวสเทิร์น (คณะสาธารณสุขศาสตร์) , ม.ชินวัตร (คณะสาธารณสุขศาสตร์) เป็นต้น
• กลุ่มสถาบันพระบรมราชชนก สังกัดกระทรวงสาธารณสุข เช่น วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.ชลบุรี , จ.ตรัง , จ.ยะลา , จ.สุพรรณบุรี , จ.อุบลราชธานี , จ.ขอนแก่น , จ.พิษณุโลก

ตัวอย่างค่าธรรมเนียมการศึกษา

• ม.ธรรมศาสตร์ 16,500 บาท / ภาคการศึกษา
• ม.ขอนแก่น 18,000 บาท / ภาคการศึกษา
• ม.นเรศวร 20,000 บาท/ภาคการศึกษา
• ม.มหิดล (สาธารณสุขศาสตร์) 18,000 บาท / ภาคการศึกษา
• ม.มหิดล (อาชีวอนามัยและความปลอดภัย) 21,000 บาท / ภาคการศึกษา

ตัวอย่างโครงการที่เปิดรับแต่ละรอบ (อ้างอิงข้อมูลจาก TCAS64)

อาชีพหลังจบการศึกษา

ปัจจุบันมีการจัดตั้งสภาการสาธารณสุขชุมชนเพื่อรับบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญและมีจรรยาบรรณวิชาชีพเข้ามาทำงานด้านสาธารณสุข โดยผู้ที่มีสิทธิ์สอบใบประกอบวิชาชีพการสาธารณสุขคือผู้ที่เรียนจบหรือคาดว่าจะจบทันเทอมสุดท้ายในวุฒิด้านสาธารณสุขที่สภารับรอง น้องๆ สามารถเช็กได้ที่เว็บไซต์                    สภาการสาธารณสุขชุมชน  

สาขาการสร้างเสริมสุขภาพเชิงนวัตกรรม ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการสาธารณสุข, นักวิชาการส่งเสริมสุขภาพ, ผู้ช่วยนักวิจัย, นักวิจัยภาคสนามตามองค์กรนอกภาครัฐ  (NGOs) และหน่วยงานภาครัฐ  

การส่งเสริมสุขภาพ/สุขศึกษาและการส่งเสริมสุขภาพ ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการสาธารณสุข,  นักวิชาการสุขศึกษา, นักส่งเสริมสุขภาพ, นักวิจัย, ผู้ให้คำปรึกษา, ผู้ฝึกอบรม, วิทยากรประจำหน่วยงานภาครัฐ องค์กรนอกภาครัฐ (NGOs) และประกอบอาชีพอิสระด้านสุขภาพ

วิทยาศาสตร์อนามัยสิ่งแวดล้อม/อนามัยสิ่งแวดล้อม ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการสาธารณสุข, นักวิชาการสุขาภิบาล, นักวิชาการสิ่งแวดล้อม, ผู้ควบคุมห้องปฏิบัติการสิ่งแวดล้อม, ผู้ควบคุมระบบบำบัดมลพิษน้ำ อากาศ กากของเสียอันตราย, ผู้ชำนาญการจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมและประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ, ผู้ตรวจประเมินระบบประกันคุณภาพ  

อนามัยชุมชน/การสาธารณสุขชุมชน ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการด้านสาธารณสุข, พนักงานกระทรวงสาธารณสุข, นักวิเคราะห์ด้านสุขภาพ, นักวิจัยด้านสุขภาพ, นักวิชาการด้านสุขภาพ, ที่ปรึกษาหน่วยงานทางด้านสุขภาพ, ผู้ประเมินสภาวะสุขภาพชุมชน, เจ้าหน้าที่บริหารงานด้านสุขภาพ

อาชีวอนามัยและความปลอดภัย/สุขศาสตร์อุตสาหกรรมและความปลอดภัย ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการสาธารณสุข, เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน (จป.วิชาชีพ ), นักความปลอดภัยวิชาชีพ,  พนักงานตรวจความปลอดภัย, นักอาชีวอนามัย, นักสุขศาสตร์อุตสาหกรรม, นักวิทยาศาสตร์, นักวิทยาศาสตร์การแพทย์, นักวิชาการด้านสุขศาสตร์อุตสาหกรรมและความปลอดภัย  

โภชนวิทยาและการกำหนดอาหาร ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการสาธารณสุข, นักกำหนดอาหารในฝ่ายโภชนาการของโรงพยาบาลภาครัฐและเอกชน, นักวิชาการด้านโภชนาการในงานส่งเสริมสุขภาพและการจัดการอาหารในสถาบันต่างๆ ทั้งของรัฐบาลและเอกชน

วิทยาศาสตร์การอาหารเพื่อสุขภาพ ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการด้านอาหารและโภชนาการ, เจ้าหน้าที่ในสายงานการผลิต การประกันคุณภาพ การวิเคราะห์คุณภาพอาหาร และการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร

การดูแลและการจัดการสุขภาพผู้สูงอายุ ประกอบอาชีพเป็นนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบล โรงพยาบาล ศูนย์วิชาการ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด/อำเภอ ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุของภาครัฐและเอกชน  
 

ต้องบอกว่า “สาธารณสุขศาสตร์” เป็นอีกหนึ่งคณะที่น่าเรียน มีหลายสาขาให้เลือกตามความสนใจ และอีกสิ่งที่เห็นได้ชัดคือคนเรียนคณะนี้จิตใจงามมาก มีความฝันที่อยากทำให้คนในสังคมมีสุขภาพที่ดี มีคุณภาพชีวิตที่ดี พี่เมก้าก็ขอเอาใจช่วยน้องๆ ทุกคนที่อยากเข้าคณะนี้ ให้สอบติดสมใจเลยค่ะ เตรียม PAT2 เตรียมวิชาสายวิทย์ (ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา) เยอะๆ ผ่านฉลุยแน่นอน!