เปิดโผ 12 คำศัพท์ที่บ่งบอกถึงปี 2020 ได้ดีที่สุด! (โดยพจนานุกรม Merriam Webster)

สวัสดีค่ะชาว Dek-D พอใกล้สิ้นปีแบบนี้พจนานุกรมหลายสำนักต่างออกมาประกาศลิสต์คำศัพท์แห่งปีกันอย่างพร้อมเพรียง ล่าสุดพจนานุกรมชื่อดังอย่าง Merriam Webster ก็ได้ยกให้คำว่า “Pandemic” เป็นคำศัพท์แห่งปี 2020 นั่นเอง โดยเฉพาะในวันที่ 11 มีนาคมที่ผ่านมาซึ่งเป็นช่วงโควิดเริ่มระบาดหนัก องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศให้โควิด-19 เป็นโรคระบาดใหญ่ จึงทำให้ในวันดังกล่าวมีการค้นหาคำว่า Pandemic เพิ่มขึ้นมากถึง 115,806% เลยทีเดียว  

ทั้งนี้ พจนานุกรม Merriam Webster ได้นิยามความหมายของ Pandemic ว่าหมายถึง “an outbreak of a disease that occurs over a wide geographic area (such as multiple countries or continents) and typically affects a significant proportion of the population.” หรือ การเกิดโรคระบาดอย่างฉับพลันที่ส่งผลให้เกิดการแพร่กระจายในหลายพื้นที่ทั่วโลก (เช่น หลายประเทศ หรือหลายทวีป) และยังทำให้เกิดผลกระทบต่อผู้คนจำนวนมาก รากของศัพท์คำนี้นั้นมาจากภาษากรีก ซึ่งประกอบด้วยคำว่า pan ที่แปลว่า “ทั้งหมด” และ dēmos ที่แปลว่า “ประชาชน” นั่นเองค่ะ

พร้อมกันนี้ Merriam Webster ยังเผยลิสต์ศัพท์อื่นๆ อีก 11 คำที่ติดโผเข้ารอบศัพท์แห่งปีให้เราได้ติดตามเพิ่มเติมอีกด้วย ว่าแต่จะมีคำไหนน่าสนใจบ้าง ตามไปดูกันเลยค่ะ

1.Coronavirus

เริ่มกันที่ศัพท์เฉพาะในวงการแพทย์ที่คนใช้พูดกันทุกวันจนชินอย่าง ‘Coronavirus’ กันค่ะ แม้จะไม่ใช่ศัพท์ใหม่ แต่ความสนใจจากคนทั่วโลกก็พุ่งสูงขึ้นภายในเวลาไม่กี่สัปดาห์ ยิ่งหลังจากมีผู้ติดเชื้อโควิด-19 เคสแรกในสหรัฐฯ เมื่อวันที่ 20 ม.ค.63 คนก็สนใจมากยิ่งขึ้นไปอีก ถ้าอิงสถิติในวันที่ 19 มี.ค.63 คำว่า Coronavirus ถูกค้นหาเพิ่มสูงสุดถึง 162,551% นับตั้งแต่ปี 2019 เป็นต้นมาเลยค่ะ!

อันที่จริงชื่อ Coronavirus เกิดขึ้นครั้งแรกในปี 1968 เมื่อกลุ่มนักไวรัสวิทยาค้นพบผ่านกล้องจุลทรรศน์ว่าไวรัสนี้มีรูปร่างคล้ายมงกุฎ ซึ่ง corona มาจากภาษาละติน แปลว่า “มงกุฏ” นั่นเองค่ะ และโรคระบาดใหญ่ที่เกิดขึ้นก็ถูกประกาศชื่ออย่างเป็นทางการเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมาว่า “Covid-19” (โควิด-19) ย่อมาจาก “Coronavirus disease 2019” และถูกบรรจุในพจนานุกรม Merriam-Webster หมวด Special release of new words โดยใช้เวลารวดเร็วสุดเพียง 34 วันเท่านั้น

2.Defund

มาต่อกันที่คำศัพท์เกี่ยวกับการประท้วงภายใต้กระแส Black Lives Matter กันบ้างค่ะ  หากย้อนไปเมื่อช่วงต้นเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา คำว่า “Defund” กลายเป็นศัพท์ที่ถูกค้นหาอย่างแพร่หลาย อีกทั้งยังถูกหยิบยกมาใช้ในวงสนทนาเมื่อพูดถึงเรื่องการแก้ปัญหาการใช้ความรุนแรงของตำรวจอีกด้วย ในขณะที่นักรณรงค์หลายคนต่างออกมาเรียกร้องให้ตัดงบประมาณตำรวจเช่นกัน และนั่นจึงทำให้มีการค้นหาศัพท์คำนี้เพิ่มขึ้นกว่า 6,059% เมื่อเทียบกับปีก่อน  

ทั้งนี้ พจนานุกรม Merriam-Webster ได้ให้นิยามศัพท์ defund ว่าหมายถึง “ถูกตัดแหล่งเงินสนับสนุน” ถือเป็นอีกศัพท์ใหม่ที่ผู้คนเริ่มนำมาใช้กันในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 ที่ผ่านมานี้เองค่ะ  

3.Mamba

เมื่อต้นปีที่ผ่านมา โลกได้สูญเสียนักบาสเกตบอลระดับตำนานอย่าง โคบี ไบรอัน จากเหตุการณ์เฮลิคอปเตอร์ตก โดยโคบีเสียชีวิตพร้อมลูกสาวและผู้โดยคนอื่นๆ รวม 9 ชีวิต เมื่อเกิดข่าวเศร้านี้ขึ้น ผู้คนต่างค้นหาคำว่า “Mamba” มีที่มาจากคำว่า “Black Mamba” อันเป็นฉายาที่โคบีใช้เรียกตัวเองเมื่อประมาณสิบกว่าปีก่อนหลังจากดูหนังเรื่อง Kill Bill  

ในส่วนของคำว่า Mamba นั้นหมายถึง “งูพิษสีเขียวหรือสีดำชนิดหนึ่ง" มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า genus Dendroaspis มักพบอาศัยอยู่ตามต้นไม้ และมีถิ่นฐานอยู่แถบทะเลทรายซาฮาราในทวีปแอฟริกา ที่สำคัญ งูแบล็กแมมบานี้ยังโด่งดังในเรื่องความว่องไวและมีพิษสงที่อันตรายถึงชีวิตด้วยค่ะ

หลังจากการเสียชีวิตของโคบี คำว่า “Mamba” กลายเป็นคำที่ถูกค้นหาเพิ่มขึ้น 42,750% และสูงขึ้นเป็น 66,366% ในวันถัดมา สำหรับภาพรวมของปี 2020 มีการค้นหาคำว่า mamba มากขึ้นกว่า 934% เมื่อเทียบกับปีที่แล้ว

4.Kraken

เชื่อว่าหลายคนย่อมรู้จัก National Hockey League (NHL) ซึ่งถือเป็นลีกกีฬาฮอกกี้น้ำแข็งอันดับ 1 ของโลกกันบ้างแล้ว โดยเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคมที่ผ่านมา ทีมฮอกกี้น้องใหม่จากซีแอตเทิลก็ได้เปิดตัวทีมภายใต้ชื่อ “Seattle Kraken” จนทำให้หลายคนเข้าไปค้นหาความหมายของคำว่า “Kraken” ในวันดังกล่าวเพิ่มขึ้นกว่า 128,000% เลยทีเดียว

ทั้งนี้ คราเคน (Kraken) เป็นอสูรกายในตำนานแห่งท้องทะเล มีต้นกำเนิดมาจากภาษาถิ่นของนอร์เวย์ และถูกนำมาใช้ในภาษาอังกฤษตั้งแต่ช่วงศตวรรษที่ 18 เป็นต้นมา นอกจากนี้คราเคนยังมักปรากฏอยู่ในตำนานเรื่องเล่าของอังกฤษมากมาย รวมถึงในการ์ตูนมาร์เวลและหนังเรื่อง Clash of the Titans อีกด้วย

5.Quarantine  

จากการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 คำว่า Quarantine นับเป็นหนึ่งในคำศัพท์สำคัญที่ถูกค้นหาเป็นจำนวนมากที่สุด โดยเฉพาะเมื่อวันที่ 20 มีนาคม หลังเกิดภาวะการระบาดใหญ่ทั่วโลกเป็นเวลาเพียง 9 วันเท่านั้นค่ะ

Quarantine หมายถึง “สภาวะการกักกันตัวเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรคติดต่อ” ศัพท์คำนี้ได้รับอิทธิพลมาจากภาษาฝรั่งเศสและภาษาอิตาเลียน หากย้อนกลับไปในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 14 คำว่า “Quarantaine” ในภาษาฝรั่งเศสแปลว่า “ช่วงเวลา 40 วัน” เมื่อถูกผสมเข้ากับ “Quarantena” ในภาษาอิตาลีจึงมีความหมายเกี่ยวข้องกับ “การกักกันเรือทุกลำเพื่อป้องกันเมืองท่าจากการระบาดของเชื้อโรค” ซึ่งที่อิตาลีเค้าเริ่มใช้คำนี้เมื่อครั้งเกิดการระบาดของเชื้อกาฬโรคต่อมน้ำเหลือง (bubonic plague) นั่นเองค่ะ

 6.Antebellum

มาต่อกันที่ Antebellum คำศัพท์ที่ถูกค้นหาเพิ่มขึ้นในปี 2020 สืบเนื่องมาจากเหตุการณ์ 2 เรื่องด้วยกัน เหตุการณ์แรกเกิดขึ้นช่วงประมาณเดือนมิถุนายน เมื่อศิลปินวงคันทรีชื่อดังอย่าง “Lady Antebellum” ออกมาประกาศเปลี่ยนชื่อวงอย่างเป็นทางการ ภายใต้ชื่อใหม่ว่า “Lady A.” เนื่องจากกระแสเรื่องทาสผิวสีที่กำลังเป็นประเด็นร้อนในเวลานั้น  

ส่วนเหตุการณ์ที่สองเกิดขึ้นราวๆ เดือนกันยายน เมื่อภาพยนตร์ใหม่ที่เพิ่งเปิดตัวดันมีชื่อเรื่องว่า “Antebellum” ซึ่งเป็นหนังที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการย้อนเวลากลับไปในช่วงเวลาที่คนอเมริกันผิวสีเคยถูกใช้แรงงานทาส จากเหตุการณ์ข้างต้นเลยทำให้คำว่า Antebellum ถูกค้นหาเพิ่มขึ้นราวๆ 885% ในปีที่ผ่านมา

Antebellum มาจากภาษาละตินว่า ante bellum หมายถึง “ก่อนสงคราม” ส่วนความหมายในภาษาอังกฤษจะมี 2 อย่าง ความหมายแรกแปลว่า “ช่วงเวลาก่อนสงคราม” ส่วนอีกหนึ่งความหมายเชิงนัยยะนั้นหมายถึง “ช่วงเวลาก่อนเกิดสงครามกลางเมืองของอเมริกา” อันเป็นยุคประวัติศาสตร์ที่เคยมีการค้าทาสผิวสีนั่นเองค่ะ

7.Schadenfreude

ถ้าพูดถึงศัพท์ที่มักเจอในเกมสะกดคำ Spelling bees หนึ่งในนั้นต้องมีคำว่า Schadenfreude แน่นอนค่ะ เพราะนอกจากสะกดยาก ยังไม่แน่ใจว่าออกเสียงยังไงด้วย 5555 ซึ่งต้องบอกว่าศัพท์นี้มียอดคลิกฟังเสียงอ่านมากที่สุดในพจนานุกรมออนไลน์ของ Merriam-Webster ด้วยนะคะ!

แต่นอกจากนั้นแล้วเหตุผลที่ทำให้ศัพท์นี้เป็นที่รู้จัก คงหนีไม่พ้นความหมายที่เคลือบแฝงด้วยความประสงค์ร้ายว่า “ความรู้สึกยินดีเมื่อเห็นผู้อื่นเป็นทุกข์” ซึ่งคำๆ นี้ได้ถูกค้นหามากเป็นพิเศษในวันที่ 2 ตุลาคม หลังจากประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐฯ ออกมาประกาศว่าติดเชื้อโควิด-19  

และนั่นทำให้สำนักข่าวหลายแห่งพากันพาดหัวข่าวในทำนองว่า “President Donald Trump's coronavirus infection draws international sympathy and a degree of schadenfreude” ยอดการค้นหาคำนี้จึงเพิ่มขึ้นกว่าเดิมจากปีก่อนถึง 24800% ไม่เพียงเท่านี้นะคะ หลังจากมีรายงานข่าวว่าไบเดนชนะเลือกตั้งสหรัฐฯ Schadenfreude ก็กลายมาเป็นคำศัพท์ที่ถูกค้นหาในวงกว้างอีกครั้ง  

ที่จริงแล้ว Schadenfreude เป็นศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาเยอรมัน โดยเกิดจากการประสมระหว่างคำว่า “Schaden” ที่แปลว่า “ความเสียหาย” และ “Freude” ที่แปลว่า “ความพึงพอใจ/ยินดี” จะว่าไปแล้วก็คล้ายกับสำนวนไทยที่ว่า มีความสุขบนความทุกข์ของคนอื่นอยู่เหมือนกันค่ะ

8.Asymptomatic

ยังคงวงเวียนกับคำศัพท์เกี่ยวกับการระบาดของโรคโควิด-19 อยู่ค่ะ สำหรับคำว่า Asymptomatic ที่มีสถิติค้นหาคำดังกล่าวเพิ่มขึ้นกว่า 1,688% ในปีนี้ ทางพจนานุกรม Merriam-Webster ได้ให้นิยามของ Asymptomatic ว่าหมายถึง “ไม่แสดงอาการของโรค” แล้วน้องๆ รู้ไหมว่า ศัพท์คำนี้เกิดขึ้นตั้งแต่สมัยกลางศตวรรษที่ 19 โดยเป็นคำที่ใช้แสดงความหมายตรงข้ามกับ “symptomatic” ซึ่งแปลว่า “ที่แสดงอาการ” นั่นเอง

9.Irregardless

ส่วนคำถัดมาได้ตกเป็นศัพท์ที่สร้างประเด็นฮอตบนโลกโซเชียลอย่างคาดไม่ถึง เมื่อเว็บไซต์พจนานุกรม Merriam-Webster ได้บัญญัติให้ Irregardless เป็นคำศัพท์ และให้คำนิยามความหมายว่าเป็นคำที่ไม่เป็นมาตรฐาน (non-standard) แต่มีความหมายเหมือนกับ “regardless” พูดง่ายๆ คือ irregardless เป็นคำศัพท์ที่ “ไม่เป็นมาตรฐาน” ดังนั้นถ้าใช้ในงานเขียนทางการๆ ก็ควรใช้ว่า “regardless” จึงจะเหมาะสมค่ะ

หลายคนก็ตั้งข้อถกเถียงกันยกใหญ่ว่า Irregardless ไม่ควรนับเป็นคำศัพท์ แถมยังดูเป็นคำที่ไร้สาระมากกก เพราะส่วนใหญ่มองว่า ir- เป็น prefix ที่มีความหมายเชิงปฎิเสธอยู่แล้ว เมื่อเติมหน้าคำว่า regardless จึงทำให้กลายเป็นคำที่มีความหมายส่วนที่เป็นปฏิเสธซ้อนกัน (double negative) แถมคนดังหลายคนยังออกมาแสดงความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้บนโลกทวิตเตอร์กันมากมาย จนกลายเป็นประเด็นร้อนให้มีการค้นหาคำว่า Irregardless เพิ่มขึ้นถึง 464% ในปีนี้

อย่างไรก็ดี ทาง Merriam-Webster เค้าได้ออกมาแสดงจุดยืนว่า ir- ในที่นี้ทำหน้าเป็น Intensifier ที่ช่วยเน้นเสริมความ อีกทั้งทางกองบรรณาธิการเพียงต้องการนิยามศัพท์เพื่อช่วยให้ความหมายกระจ่าง และทำให้เกิดความเข้าใจตรงกันมากยิ่งขึ้นค่ะ

10.Icon

ในรอบปีที่ผ่านมานี้มีข่าวคราวการเสียชีวิตของบุคคลสำคัญหลายท่าน ทั้งคุณจอห์น ลูอิส สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสภาคองเกรสสหรัฐฯ ซึ่งเป็นนักต่อสู้เพื่อสิทธิพลเรือน (Civil Rights) ให้กับชาวอเมริกันผิวดำที่เสียชีวิตในเดือนกรกฎาคม ต่อมาคุณรูธ เบเดอร์ กินส์เบิร์ก ผู้เป็นต้นแบบนักต่อสู้เพื่อสิทธิสตรีในสหรัฐฯ ก็ได้เสียชีวิตในเดือนกันยายนที่ผ่านมาเช่นกัน นั่นเลยทำให้นักเขียนจำนวนมากต่างออกมายกย่องนักต่อสู้เพื่อสิทธิทั้ง 2 ท่านให้เป็น “Icon (ไอคอน)” แห่งยุคสมัย การสูญเสียบุคคลสำคัญในเวลาใกล้เคียงกันทำให้มีการค้นหาคำว่า Icon เพิ่มมากขึ้นกว่า 2,205% เมื่อเทียบกับปีก่อน

เห็นชัดว่าบุคคลที่ได้รับยกย่องให้เป็น “ไอคอน” คือผู้ที่ประสบความสำเร็จ น่านับถือ และเป็นบุคคลสำคัญที่มีอิทธิพลต่อทัศนคติของคนจำนวนมาก อย่างไรก็ดี ในสมัยก่อนคำว่า Icon นั้นแปลว่า รูปภาพ ต่อมาคำดังกล่าวได้ถูกใช้ในความหมายเกี่ยวกับรูปบูชาทางศาสนา และถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความศักดิ์สิทธิ์

11.Malarkey

ปิดท้ายกันด้วยคำว่า Malarkey ซึ่งเป็นคำศัพท์ที่ว่าที่ประธานาธิบดีไบเดนหยิบมาใช้ระหว่างการโต้วาทีผู้ชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ เมื่อวันที่ 22 ตุลาคมที่ผ่านมา จนทำให้คำดังกล่าวถูกค้นหาความหมายมากขึ้นกว่า 3,200% ในปีที่ผ่านมา Malarkey ถือเป็นคำที่ไบเดนชอบใช้ในการกล่าวสุนทรพจน์หลายต่อหลายครั้งนับตั้งแต่ปี 1983 จนเห็นชัดเลยว่าคำนี้กลายเป็นศิลปะแห่งวาทศิลป์ส่วนตัวของไบเดนไปแล้ว

แม้พจนานุกรมจะนิยามคำว่า “Malarkey” ว่าหมายถึง “ไม่จริงใจ หรือการพูดเรื่องเหลวไหล” อย่างไรก็ดี ที่มาของศัพท์คำนี้ยังไม่ทราบแน่ชัด แต่คาดว่าน่าจะมาจากคำสแลงภาษาไอริช ซึ่งปรากฏการใช้ศัพท์ดังกล่าวครั้งแรกในอเมริกาเมื่อราวๆ ปี 1920 เป็นต้นมา

เรียกว่า 12 คำศัพท์ทั้งหมดนี้เหมือนได้ฉายภาพสถานการณ์ความเป็นไปได้ของโลกในปี 2020 ได้เป็นอย่างดีเลยค่ะ ว่าแต่น้องๆ รู้จักคำไหนแล้วบ้าง หรือมีคำเจ๋งๆ นอกเหนือจากนี้ที่อยากยกให้เป็นศัพท์แห่งปี ลองหยิบมาแชร์ให้ฟังหน่อยนะคะ ^^